چه چیزی انسان را از میمون ها و ایپ ها (کپی ها) متمایز می کند؟
احتمالا ژن ARHGAP11B جزء چیزهایی است که انسان را خاص می کند: این ژن تنها در گونه انسان وجود دارد و منجر به توسعه سلولهای بنیادی مغز شده است.
محققین بخش ژنتیک و زیست شناسی سلولی، ملکولی موسسه ماکس پلانک واقع در درسن به نتایج باورنکردنی دست یافته اند: یک جابه جایی در یک جفت باز[1] در ژن ARHGAP11B در نهایت پاسخ توانایی پروتئین ARHGAP11B در تقویت و توسعه سلول های بنیادی مغز باشد، این فرایندی است که تصور می شود زمینه ساز توسعه بخش نئوکورتکس[2] مغز در گونه انسان مدرن (انسان امروزی) شده است. در طی فرگشت، ژنوم گونه انسان دستخوش تغییرات نامحسوسی شده است که این تغییرات زمینه ساز گسترش [شبکه عصبی.م] بخش ویژه ای از مغز با عنوان نئوکورتکس گردیده است.این بخش از مغز مسئول فعالیت های شناختی از قبیل صحبت کردن و فکر کردن در انسان است.
ویلند هانتر Wieland Huttner مدیر گروه تحقیقاتی و مدیر موسسه مکس پلانک در درسن به همراه تیم خود اخیرا نشان داده اند که ژن ARHGAP11B کلید چگونگی تنظیم اندازه مغز است. بر اساس یافته های Svante Paabo از مرکز انسان شناسی فرگشتی ماکس پلانک در لیپزینگ که در این پروژه مشارکت داشته است، این ژن تنها در خویشآوندان نزدیک ما مثل نئاندارتال ها و یا انسانهای دنیسوا دیده شده ولی در خویشآوندان دورتر ما مثل شامپانزه ها این ژن پیدا نشده است، علاوه بر این ARHGAP11B باعث افزایش یک گروه خاصی از سلول های بنیادی با نام نیایاخته[3] (basal progenitors) می شود که در توسعه نئوکورتکس نقش داشته و همچنین باعث پیچ خوردگی های بخش نئوکورتکس در مغز موشها می شود.
یک حرف C در بخشی از DNA به حرف G تبدیل شده است. یک تغییر کوچک که تفاوتهای بزرگی ایجاد کرده است
ژن ویژه گونه انسان ARHGAP11B از طریق یک تکثیر جزئی از ژن موجود در اکثر گونه ها با عنوان ARHGAP11A در حدود 5 میلیون سال پیش زمانی که اجداد ما از خط فرگشتی شامپانزه ها جدا شدند و در مسیر فرگشت به اجداد مشترک انسان امروزی، نئاندرتالها و دنیسوانها قرار گرفتند، به وجود آمده است.با این حال جهش بزرگ در توسعه نئوکورتکس بعدها آغاز شد، تقریبا دو میلون سال پیش. اما این مطلب که چگونه ARHGAP11B می تواند نقش کلیدی در افزایش اندازه نئوکورتکس ایفا کند، محققین را شگفت زده کرده است...